POWSTANIE NARODOWEGO ARCHIWUM CYFROWEGO

• Narodowe Archiwum Cyfrowe rozpoczęło działalność 8 marca 2008 roku. Nastąpiło to wskutek decyzji Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, który przekształcił utworzone w 1955 roku Archiwum Dokumentacji Mechanicznej (ADM) w Narodowe Archiwum Cyfrowe (NAC). O taką zmianę wnioskował dr Sławomir Radoń, Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych.

Powołanie  Narodowego Archiwum Cyfrowego jest odpowiedzią na postęp, który dokonał się w technologii zapisu, przechowywania i udostępniania danych.

Audiovis jest prototypem aplikacji do prezentowania i przeszukiwania zdigitalizowanych i umieszczonych on-line zbiorów fotografii oraz opisów nagrań Narodowego Archiwum Cyfrowego

Narodowe Archiwum Cyfrowe gromadzi, opracowuje oraz konserwuje fotografie, nagrania dźwiękowe oraz filmy, które wchodzą w skład państwowego zasobu archiwalnego. W zbiorach NAC znajduje się:

• 14 milionów zdjęć
• 30 tysięcy nagrań dźwiękowych
• 2 tysiące filmów

W prototypie Zbiorów NAC on-line – audiovis, użytkownik znajdzie blisko 110 tysięcy fotografii oraz około 15 tysięcy opisów nagrań. Zbiór liczy około 30 tysięcy jednostek z lat 1919 – 2007. Są to unikalne nagrania wielu ważnych osobistości życia społecznego, politycznego, kulturalnego czy religijne, które pochodzą m.in. z Polskiego Radia czy Radia Wolna Europa.

Zbiór filmów liczy około 2,4 tysiąca tytułów z lat 1928 – 1993. Niezwykle cenne są filmy z lat 20 i 30 XX wieku.  Ilość obiektów dostępnych on-line cały czas będzie się zwiększać wraz z postępem digitalizacji zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego. Aby ułatwić użytkownikom przeszukiwanie systemu, poniżej znajdują się informacje o archiwaliach, które są już dostępne online.

Jednym z najważniejszych wyzwań stojących przed archiwami państwowymi jest wprowadzenie ich zbiorów do sieci www.
NAC prowadzi prace nad budową dwóch systemów informatycznych, których celem będzie udostępnianie informacji o zbiorach (Zintegrowany System Informacji Archiwalnej ZoSIA) a także elektronicznych wersji archiwaliów w Internecie (System Digitalizacji Archiwalnej SeDAn). NAC udostępnia również na stronie ponad 150 tysięcy skanów fotografii oraz ponad 20 tysięcy opisów nagrań ze swojego zbioru (Zbiory NAC on-line).

Fotografie NAC: 

Początek XX wieku oraz okres II Rzeczpospolita, okres I wojny światowej oraz kształtowanie granic Polski, Okres II wojny światowej kres I wojny światowej, okres PRL oraz kultura, sztuka, religia.

Nagrania NAC
 
Zbiór Nagrań Dźwiękowych Narodowego Archiwum Cyfrowego liczy ponad 30 tysięcy jednostek z lat 1889 – 2007.  Kolekcję można podzielić na dwie grupy:

1. Sekcja Polska Radia Wolna Europa 

Blisko 17 tysięcy nagrań, zarejestrowanych w latach 1952 – 1994. 

2. Nagrania różnego pochodzenia

 Około 5% z nich obejmuje okres do 1939 roku, 10% pochodzi z czasu II wojny światowej, pozostałe 85% to okres PRL.
Za najcenniejsze można uznać taśmy z zapisem głosów wybitnych Polaków: marszałka Józefa Piłsudskiego, Józefa Becka, Władysława Andersa, Ignacego Jana Paderewskiego czy Stefana Żeromskiego. Interesujące są także materiały dźwiękowe z takich wydarzeń historycznych jak m.in. przyłączenie Zaolzia do Polski, atak żołnierzy niemieckich na Westerplatte, Msze za Ojczyznę z kazaniami ks. Jerzego Popiełuszki. Wiele nagrań to również audycje Polskiego Radia, relacje z wydarzeń kulturalnych, sportowych oraz uroczystości państwowych.
Obok typowych materiałów dźwiękowych, w zbiorach NAC znajdują się także skrypty programów Polskiego Radia oraz Sekcji Polskiej Radia Wolna Europa.

 Filmy NAC

Zbiór filmów liczy około 2,4 tysiąca tytułów z lat 1928 – 1993. Większość z nich (około 90%) to materiały pochodzące z Instytutu Badań Edukacyjnych, Wytwórni Filmowej „Sportfilm” oraz Wytwórni Filmowej „Czołówka”. W zbiorach dominują kroniki: polskie z lat 1958 – 1975 (głównie o tematyce wojskowej) oraz niemieckie z okresu II wojny światowej – przedstawiają przede wszystkim walki na różnych frontach, życie na terenach okupowanych przez wojska hitlerowskie, w tym w Generalnej Guberni.
Niezwykle cenne są filmy z lat 20 i 30 XX wieku. Wśród nich jest m.in. "Polonia Restituta", dokumentujący walki o kształt granic II RP. 

ZAPOZNAWANIE SIĘ ZE ZBIORAMI NAC 

Materiały archiwalne Narodowego Archiwum Cyfrowego udostępniane są każdemu zainteresowanemu. Oznacza to, że każdy może zapoznać się ze zbiorami Narodowego Archiwum Cyfrowego. Użytkownik archiwum nie musi :

- być osobą pełnoletnią 
- uiszczać żadnych opłat

Ogólne zasady udostępniana materiałów archiwalnych określone są przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych.


ZAMAWIANIE KOPII ZBIORÓW NAC

Narodowe Archiwum Cyfrowe wykonuje cyfrowe kopie swoich zbiorów. Jest to usługa odpłatna.

PUBLIKACJA KOPII ZBIORÓW NAC
 
Aby wykorzystać kopie materiałów archiwalnych NAC, należy uiścić opłaty. Wykorzystane materiały z NAC muszą być opatrzone podpisem z informacją o ich pochodzeniu. 

 Joanna Łupińska

Historia - II gr,

 http://www.audiovis.nac.gov.pl/